TAMKO LA KATIBU MKUU KIONGOZI KWA VYOMBO VYA HABARI KUHUSU HATI YA MUUNGANO WA TANGANYIKA NA ZANZIBAR

TAMKO LA KATIBU MKUU KIONGOZI KWA VYOMBO VYA HABARI

KUHUSU HATI YA MUUNGANO WA TANGANYIKA NA ZANZIBAR

IKULU, DAR ES SALAAM, TAREHE 14 APRILI, 2014

______________________________________________

Siku 12 zijazo tutasherehekea miaka 50 ya Muungano wa 

Tanganyika na Zanzibar, na kuzaliwa kwa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania. 

Wamezaliwa watu ndani ya Muungano huu na wengine wana wajukuu.

Inasikitisha sana kuwa leo, miaka 50 baadaye ipo dhana 

potofu inayojengwa kuwa Muungano huu si halali kwa vile hakuna Hati ya 

Muungano (Articles of the Union).

Waasisi wa Taifa letu ambao tarehe 22 Aprili, 1964 kule 

Zanzibar walitia saini Hati hiyo, mbele ya mashuhuda, nao wameonekana 

kama walichokifanya kilikuwa kiini macho, na kwa hiyo kwamba waliongoza 

Taifa jipya la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania kwa msingi wa kiini macho 

hicho kwa miaka yote hadi Mwenyezi Mungu alipowaita.

Mambo yote mawili yametusononesha sana sisi Serikalini, na  

bila shaka yamewasononesha wananchi wanaoipenda nchi yao, wanaowapenda 

Waasisi wa Taifa letu na kuuenzi Muungano wao.

Madai ya kuonyeshwa Hati ya Muungano yalianza siku nyingi 

lakini hatukuweza kuamini hali itafikiwa ilipofikia, ambapo wapo watu 

wanathubutu kudai na kuapa kuwa Hati hiyo haipo.

Ukweli ni kuwa hati hiyo ipo, ilikuwepo siku zote. Hata 

hivyo, lazima tukubaliane kuwa zipo Hati fulani ambazo ni kiini cha 

uwepo wetu kama Taifa huru, Jamhuri huru na Muungano huru, ambazo 

tunazihifadhi kama mboni ya jicho. Hati hizo ni pamoja na Hati ya Uhuru 

wa Tanganyika ya mwaka 1961, Hati ya Tanganyika kuwa Jamhuri mwaka 1962, 

na Hati ya Muungano wa Tanganyika na Zanzibar ya mwaka 1964. Hati za 

aina hii zinahifadhiwa maeneo maalum ambayo ni salama ili zisipotee wala 

kuharibika. Kwa kawaida hatuzitoi, tunazifungua ili kuzihifadhi kwa 

namna yoyote ile.

Lakini sasa maneno yanakua mengi, tuhuma zimekuwa nyingi, 

dhihaka zimekuwa nyingi, kiasi cha wananchi kuanza kutiwa mashaka iwapo 

kweli Hati ya Muungano ipo au la.

Hivyo, kwa maagizo na ridhaa ya Mheshimiwa Dkt. Jakaya 

Mrisho Kikwete, Rais wa Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, ninaleta mbele 

yenu Hati ya Muungano wa Tanganyika na Zanzibar iliyotiwa saini Zanzibar 

na waasisi wetu, Mwalimu Julius Kambarage Nyerere na Mzee Abeid Aman 

Karume, ili muione na kuwahakikishia Watanzania kuwa yanayosemwa kuwa 

hakuna Hati hiyo si kweli. Hati hiyo ipo tangu wakati huo, imetunzwa 

vizuri na waliotutangulia, tumeirithi, na tutaendelea kuihifadhi.

Na, tukiombwa kufanya hivyo na Mwenyekiti wa Bunge Maalum 

nina uhakika Rais ataridhia ipelekwe huko ili kuondoa mjadala wa kama 

Hati ipo au la.

Isitoshe, tufanye utaratibu wa kuweka nakala kwenye 

Makumbusho ya Taifa ili kila atakayetaka kuiona katika miaka mingine 50 

ijayo na kuzidi aione.

Mwisho, narejea kusema kuwa kwa upande wa Serikali 

tunasikitishwa na kufadhaishwa sana na tuhuma nzito kwamba labda waasisi 

wetu hawakuwa makini au walitufanyia kiini macho. Hatukutarajia wawepo 

Watanzania wenzetu, wafikie hapo.

Ni jambo zito. Vile vile hatukutarajia kuwa Serikali 

itatuhumiwa kuwa haikuwa makini kuhifadhi waliosaini waasisi wetu.

Matumaini yetu ni kuwa baada ya leo tutaendelea na mambo ya 

msingi kwa mustakabali, umoja na uimara wa Taifa letu badala ya 

kuchochea hisia kuwa Muungano wetu hauna msingi imara wa kisheria.

Imetolewa na:

Kurugenzi ya Mawasiliano ya Rais,

Ikulu,

DAR ES SALAAM.

14 Aprili, 2014